Bardzo często, bardziej lub mniej świadomie, zawieramy rożnego rodzaju umowy. Są to umowy sprzedaży w sklepie, ale są to też umowy zlecenia czy umowy o dzieło. Często odbywa się to w sposób niesformalizowany, a nawet bez zastanowienia, że właśnie doszło do zawarcia umowy. Do ich zawarcia nie jest niezbędne sporządzenie jej w formie pisemnej, ani nawet wyraźne określenie w formie ustnej – niniejszym zawieramy umowę o dzieło na manicure hybrydowy. Wystarczy umówienie się przez telefon, że w piątek na 10 przyjedziemy na manicure i zapłacimy ustaloną kwotę.
Umowa o dzieło i zlecenia – jaka jest najważniejsza różnica?
Istnieje wiele różnic między tymi rodzajami umów, ale jedna z nich jest kluczowa i decydująca o tym, jaka umowa została zawarta. Umowa o dzieło zawierana jest pomiędzy zlecającym dzieło i przyjmującym zamówienie. Przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, natomiast zlecający do zapłaty określonego w umowie wynagrodzenia. Rezultatem wykonania tej umowy jest jakiś określony rezultat. Nie musi to być typowe dzieło, może to być naprawa samochodu, położenie płytek w łazience, farbowanie włosów, a zarazem remont domu. Podpisanie umowy zlecenia zobowiązuje przyjmującego zlecenie do dokonania określonej czynności prawnej w zamian za określone świadczenie. Wykonawca umowy zlecenia nie jest ostatecznie odpowiedzialny za jej efekt. Założeniem takiej umowy jest, że jej wykonawca powinien wykonać ją osobiście i z należytą starannością.
Jakie to ma znaczenie dla mnie?
Kwestia, czy zawarto umowę o dzieło, czy umowę zlecenia, ma doniosłe znaczenie praktyczne, nie tylko dla wykonawcy umowy, ale również i dla kontrahenta. Przede wszystkim różna jest odpowiedzialność wykonawcy dzieła czy też przyjmującego zlecenie. W ramach umowy o dzieło jej wykonawca odpowiada za rezultat swojej pracy, natomiast w przypadku umowy zlecenia zleceniobiorca zobowiązuje się jedynie do należytego wykonania czynności zawartej w umowie, nie biorąc odpowiedzialności za jej ostateczny efekt.
Wykonawca dzieła odpowiada za wady swojego dzieła tak samo jak sprzedawca za wady rzeczy sprzedanej i w związku z tym druga strona umowy może zgłaszać roszczenia reklamacyjne i przysługują mu analogiczne prawa, jak kupującemu. W przypadku umowy zlecenia, przyjmujący zlecenie ponosi oczywiście odpowiedzialność kontraktową, ale jest ona zdecydowanie inna. Odpowiada on jedynie wówczas, gdy nie dokłada należytej staranności przy wykonywaniu umowy. Trzeba przyznać, że w wielu wypadkach może być to trudne do udowodnienia i wycenienie wyrządzonej szkody może być również trudniejsze do wykonania. Do typowych przykładów umów zlecenia należy umowa z pełnomocnikiem na prowadzenie sprawy. Powinien on starać się, by jak najlepiej wykonać swoje zadanie, ale z drugiej strony nie odpowiada on za ostateczny rezultat sprawy, gdyż po pierwsze, nie ma tu określonego dzieła, ale po drugie, wynik sprawy nie jest całkowicie zależny od niego, gdyż to zależy od wielu czynników, w większości od niego niezależnych.
Czy są inne różnice?
Tak, są również inne różnice, choć mniej doniosłe. Należy do nich ta, że przy zatrudnieniu na podstawie umowy zlecenie czy umowy o świadczenie usług, obowiązuje minimalna stawka godzinowa. Wykonawca umowy o dzieło nie ma prawa do świadczeń emerytalnych czy chorobowych w związku z umową o dzieło, a umowa zlecenia podlega obowiązkowemu oskładkowaniu (nieco inaczej wygląda sytuacja przy umowach zawieranych przez przedsiębiorców).
Widać więc z powyższego, że są to różne umowy, które mają odmienne cele, regulacje i przede wszystkim odpowiedzialność osoby wykonującej dzieło czy też zlecenie.