Relacje między małżonkami bywają skomplikowane i trudne. Czasem małżonkowie decydują się na formalne zakończenie związku i rozwód, a innym ta decyzja przychodzi z trudem i nie chcą tego ostatecznego zerwania, nie są na to gotowi.
Czym jest separacja w praktyce?
Zgodnie z art. 611 kro sąd orzeka separację, jeśli między małżonkami nastąpił zupełny rozkład pożycia – w odróżnieniu od rozwodu nie musi on być trwały. W doktrynie podkreśla się, ze w małżeństwie istnieją zasadniczo trzy więzi – fizyczna, uczuciowa oraz o charakterze gospodarczym. Musi być rozkład wszystkich tych więzi, przy czym najbardziej liberalnie sądy odnoszą się jeszcze do tej gospodarczej, gdyż sytuacja materialna często zmusza ludzi do mieszkania wspólnego aż do momentu rozwodu, a czasem nawet dłużej. Separacja oznacza, że małżeństwo trwa dalej, ale nie łączy ich taka sama więź, jak w normalnej sytuacji.
Czym się różni separacja faktyczna od prawnej?
W polskim ustawodawstwie nie ma czegoś takiego, jak separacja faktyczna, nie przewidziano takiej sytuacji. Jest to po prostu rozstanie między małżonkami, nie wywołuje żadnych skutków prawnych. Nadal istnieje wspólnota majątkowa, nadal są takie obowiązki małżeńskie, w tym dotyczące utrzymywania rodziny.
Jakie są skutki orzeczenia separacji?
To jest najbardziej istotne zagadnienie w sprawach dotyczących separacji. Taki wyrok wywołuje określone i poważne skutki :
– ustaje wspólnota majątkowa między małżonkami
– sąd orzeka, z kim zostają dzieci, jak ma wyglądać wykonywanie władzy rodzicielskiej
– powstaje obowiązek alimentacyjny na rzecz dziecka, z którym dany rodzic nie mieszka
– możliwość uzyskania alimentów na rzecz małżonka od drugiego małżonka
– nie obowiązuje domniemanie pochodzenia dziecka od małżonka matki,
– ustają wzajemne obowiązki małżonków, jak np. przyczynianie się do zaspokajania potrzeb rodziny
– jeżeli prawo do mieszkania przysługuje jednemu małżonkowi, drugi z nich traci prawo do korzystania z niego w celu zaspokojenia potrzeb rodziny
– małżonkowie separowani nie mogą za siebie działać w sprawach zwykłego zarządu,
Jak długo może trwać separacja?
Nie ma żadnego określonego terminu, jak długo małżonkowie mogą pozostawać w stanie separacji. Równie dobrze może to być rok, 5 lat, a nawet do końca życia.
Czy separacja może automatycznie przekształcić się w rozwód?
Nie, w polskim prawie nie ma takiego rozwiązania. Może to jednak pomóc w późniejszej sprawie rozwodowej, jeśli małżonkowie się na to zdecydują.
Czy można zamienić separację na rozwód?
Tak, jest to możliwe w każdym czasie. Trzeba wtedy tylko wykazać, ze rozpad pożycia jest nie tylko zupełny, ale i trwały.
Separacja to czas pewnego zawieszenia małżeństwa, próby, a zarazem dania szansy, sprawdzenia, czy małżeństwo utrzyma się, czy też nie. W niektórych wypadkach warto jest spróbować, niektórym to da czas na przemyślenie spraw i powrót, a dla innych ułatwi podjęcie ostatecznej decyzji.
Stan prawny : lipiec 2022