Czym jest majątek wspólny małżonków?
Małżeństwo to nie tylko wspólnota uczuciowa, ale również i materialna. Większość małżonków nie zawiera umów majątkowych małżeńskich, a więc wówczas z mocy prawa powstaje między małżonkami ustawowa wspólnota majątkowa. W jej skład wchodzi co do zasady wszystko to, co zostanie nabyte przez oboje małżonków lub tylko jednego z nich, wchodzi do majątku wspólnego, tak samo jak zarobki i inne dochody małżonków. Zasadniczo wszystko, co nie zostało wprost wyłączone, jest elementem majątku wspólnego. Ustawodawca podkreślił tylko, że częścią majątku wspólnego jest wynagrodzenie za pracę i dochody z działalności gospodarczej.
Majątek wspólny – co mogę z nim zrobić?
W trakcie trwania wspólnoty majątkowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Jest to własność łączna bezudziałowa, co znaczy, ze żaden z nich nie może rozporządzać swoim udziałem, nie może go zbywać, ani też składników wchodzących w skład majątku wspólnego. Nie może samodzielnie nimi dysponować. Wszelkie czynności związane np. ze zbyciem, odpłatnym, nieodpłatnym muszą być dokonywane wspólnie. Jeśli małżonkowie mają dom, żona nie może sprzedać ½ tego domu, gdyż nie wyodrębnia się udziałów w trakcie trwania wspólnoty majątkowej. Każde z małżonków ma prawo, ale też obowiązek do zarządzania wspólnym majątkiem i obydwoje powinni ze sobą współpracować w tym względzie. Poza pewnymi wyjątkami małżonek może działać samodzielnie, może dokonywać drobnych nakładów, napraw, bo są to czynności zwykłego zarządu.
Czym jest majątek osobisty? Czy każdy małżonek go ma?
Do wyjątków, które nie wchodzą w skład majątku wspólnego, należą :
– przedmioty nabyte przed powstaniem wspólnoty majątkowej
– przedmioty nabyte w drodze dziedziczenia, darowizny lub zapisu, chyba że darczyńca czy spadkodawca wyraźnie zastrzegł, ze przedmiot ma być podarowany lub odziedziczony przez oboje małżonków
– elementy majątku wynikające ze wspólności majątkowej łącznej podlegającej innym przepisom niż kodeksu rodzinnego i opiekuńczego
– prawa niezbywalne mogące przysługiwać jednej osobie
– przedmioty do użytku osobistego
– przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za rozstrój zdrowia lub zadośćuczynienie za doznaną krzywdę
– nagrody za osobiste osiągnięcia małżonka (ale nie np. wygrana w totolotka, bo to nie jest osobiste osiągnięcie)
– przedmioty nabyte w zamian za przedmioty z majątku osobistego (np. ktoś miał dom przed ślubem, sprzedał go i za te pieniądze kupił mieszkanie)
Przedmioty użytku osobistego ma każdy. Są to nie tylko ubrania czy biżuteria, ale może ich być wiele, własny komputer, telefon, sprzęt służący do uprawiania sportu czy hobby. Poważnym elementem majątku osobistego często jest spadek otrzymany np. po rodzicach. Jest to majątek osobisty, chyba że np. w testamencie lub umowie darowizny wprost zapisano, że jest to przeznaczone dla obojga małżonków.
Chcę zmienić zakres majątku wspólnego. Co mogę zrobić?
Istnieje kilka metod dokonania zmian co do zakresu majątku osobistego i wspólnego. Można zawrzeć u notariusza umowę majątkową małżeńską, w ramach której małżonkowie rozszerzą zakres wspólnoty majątkowej, ograniczą go lub też wprowadzą rozdzielność majątkową. Intercyza to nie tylko rozdzielność majątkowa, ale też istnieją różne możliwości na modyfikację składu majątku wspólnego i osobistego. Można też wprowadzić przedmiot darowizny będący majątkiem osobistym do majątku wspólnego, można rozszerzyć wspólnotę majątkową na określone składniki majątku osobistego np. nieruchomość. Możliwości są różne i należy dobrać sposób do założonego celu.