Dopiero przed chwilą pisaliśmy artykuł o “czarnopiątkowym” szale zakupów, zaś już miesiąc później pochylamy się nad jego bożonarodzeniowym wydaniem. Okres świąt bożego narodzenia to czas nie tylko spotkań z rodziną, ale również wzmożonych zakupów. W tej gorączce konsumpcjonizmu łatwo jednak zapomnieć o naszych fundamentalnych konsumenckich uprawnieniach. Właśnie w tym czasie, kiedy nabywamy więcej niż zwykle, szczególnie ważna staje się świadomość różnicy między rękojmią a gwarancją. Często bowiem po świątecznym entuzjazmie pozostają pytania i wątpliwości dotyczące zakupionych produktów. Dlatego kluczowe jest zrozumienie tych dwóch form ochrony kupującego, które zostały uregulowane w Kodeksie Cywilnym – a mianowicie w art. 556 i 577 KC.
Rękojmia za wady
Rękojmia za wady to odpowiedzialność sprzedawcy za wady fizyczne lub prawne rzeczy sprzedanej. Co do zasady, wada fizyczna polega na niezgodności rzeczy z umową, natomiast wada prawna występuje, gdy rzecz stanowi własność osoby trzeciej, jest obciążona prawem osoby trzeciej albo ograniczenie w korzystaniu lub rozporządzaniu rzeczą wynika z decyzji lub orzeczenia właściwego organu.
W przypadku chęci skorzystania z tego uprawnienia, kupujący może:
- żądać obniżenia ceny,
- odstąpić od umowy,
- wymagać wymiany rzeczy na wolną od wad,
- żądać usunięcia wady.
Sprzedawca odpowiada za wady ujawnione przed upływem dwóch lat od wydania rzeczy kupującemu.
Gwarancja przy sprzedaży
Gwarancja jest dobrowolnym zobowiązaniem gwaranta (często producenta lub sprzedawcy) dotyczącym jakości rzeczy sprzedanej, w którym określa obowiązki gwaranta i uprawnienia kupującego w przypadku, gdy rzecz sprzedana nie ma właściwości określonych w tym oświadczeniu. Udzielana jest w formie oświadczenia gwarancyjnego i może obejmować określone obowiązki, np. naprawę lub wymianę rzeczy. Kupujący może zgłosić reklamację bezpośrednio do gwaranta. Zwykle gwarancja określa, że gwarant zobowiązany jest do naprawy, wymiany na nową, zwrotu ceny lub zapewnienia innych usług. Co do zasady, gwarancja zazwyczaj jest udzielana na 2 lata – jednakże nie jest to zasada. Długość okresu gwarancji wskazuje gwarant.
W związku z powyższym, pomiędzy gwarancją przy sprzedaży a rękojmią, wyróżniamy podstawowe różnice:
- Podmiot Odpowiedzialny:
- Rękojmia: odpowiedzialność sprzedawcy,
- Gwarancja: odpowiedzialność gwaranta, często producenta.
- Zakres:
- Rękojmia: obejmuje wady istniejące w momencie przekazania rzeczy,
- Gwarancja: związana z zapewnieniami jakościowymi.
- Terminy:
- Rękojmia: 2 lata od wydania rzeczy,
- Gwarancja: zazwyczaj 2 lata, ale może być inaczej ustalona.
- Reklamacja:
- Rękojmia: składana u sprzedawcy,
- Gwarancja: składana u gwaranta.
Stan prawny: grudzień 2023 r.
Fot. unsplash.com