Zaznacz stronę

Rodzina powinna wspierać się nawzajem i z takiego założenia wychodzi również ustawodawca, czemu dał wyraz między innymi w ustawie kodeks rodzinny i opiekuńczy. Najpierw rodzice mają obowiązek łożyć na utrzymanie dzieci, a także brać czynny udział w ich wychowaniu, pieczy i opiece nad nimi. Może to dotyczyć również dorosłego życia, gdy dziecko nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać. Zdarzają się jednak sytuacje, iż to rodzice w późniejszych latach potrzebują pomocy od swoich dorosłych dzieci, ale nie zawsze ją otrzymują. Mogą być ku temu różne przyczyny, obiektywnie uzasadnione bądź nie. Dlatego też wprowadzono możliwość domagania się alimentów na rzecz rodziców od dzieci. Obowiązek alimentacyjny obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Krewni w linii prostej to rodzice, dzieci, dziadkowie, wnuki itd. Aby uzyskać obowiązek płacenia alimentów na swoją rzecz, rodzic lub rodzice muszą wnieść pozew do sądu o zasądzenie na swoją rzecz alimentów

Podstawowa przesłanka, która powinna zostać wykazana to znajdowanie się przez rodzica lub rodziców w niedostatku i fakt, że dziecko jest w stanie ponieść koszty ich utrzymania. Stan niedostatku oznacza, iż rodzic nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać, nie może pokrywać kosztów swojego utrzymania, takich jak jedzenie, rachunki, leki itp. Nie ma żadnej określonej kwoty, przy jakiej można powiedzieć, że ktoś znajduje się w niedostatku, gdyż to wszystko zależy od indywidualnej sytuacji danej osoby. Każdy ma inną sytuację życiową i inne koszty utrzymania, inne są koszty utrzymania np. w Warszawie, a inne w małych miejscowościach. Przy zasądzaniu alimentów sąd powinien brać pod uwagę zarówno usprawiedliwione potrzeby osoby uprawnionej, jak i możliwości zarobkowe oraz majątkowe osoby zobowiązanej

Nie można podać żadnej określonej kwoty, jakiej może domagać się rodzic, gdyż to zależy od potrzeb osoby uprawnionej oraz możliwości zarobkowych i majątkowych osoby zobowiązanej. . Nie są brane pod uwagę wszelkie zgłaszane potrzeby, ale te usprawiedliwione, czyli takie, które są niezbędne do utrzymania, np. jedzenie, rachunki, koszty leczenia. Drugi aspekt to możliwości majątkowe i zarobkowe osoby zobowiązanej do płacenia alimentów. Sąd sprawdza również nie tylko jakie rodzice mają dochody i potrzeby, ale czy ich stan zdrowia pozwala bądź też wyklucza pracę zarobkową. Często są to osoby w podeszłym wieku, które nie mogą, nie są w stanie pracować. Czasem zaś po prostu nie ma dla nich ofert pracy i mimo teoretycznej możliwości podjęcia pracy, w praktyce nie mogą tego zrobić.

Czy dziecko może się uchylić od płacenia alimentów? W niektórych wypadkach tak. Pierwszy sposób to wykazanie, iż rodzic może samodzielnie się utrzymać lub ma wystarczający majątek. Można również próbować wykazać, iż strona powodowa ma wystarczające możliwości zarobkowe i jej dochody pozwalają na samodzielne utrzymanie i nie potrzebuje pomocy w postaci alimentów. Jest to również ryzykowna droga, gdyż często chodzi tu o osoby starsze utrzymujące się z emerytury lub renty. Do popularnych metod obrony należy wykazanie, że byłoby to niesprawiedliwe lub z innych powodów nieuzasadnione. Mianowicie osoba pozwana może uchylić się od płacenia alimentów wówczas, gdy byłoby to sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Owe zasady współżycia społecznego nakazują pomoc rodzicom, ale nie w każdej sytuacji. Trzeba jednak wykazać dokładnie, dlaczego w danej sytuacji nie powinno się orzekać o alimentach. Do częstych argumentów należy zaniedbywanie w dzieciństwie przez rodzica lub też niepłacenie przez niego alimentów, przemoc lub tego typu sytuacje.

Sprawy rodzinne są trudne i delikatne. Zasadniczo jednak członkowie rodziny powinni się wspierać i pomagać sobie nawzajem, czego wyrazem jest m.in. obowiązek alimentacyjny.