Oprócz sprzedaży, umowa o dzieło należy do najbardziej rozpowszechnionych umów w codziennym obrocie, z czego wielu nie zdaje sobie sprawy. Kwalifikuje się do tego również pójście do kosmetyczki na wykonanie manicure, do mechanika na wykonanie naprawy. Dzieło nie jest tylko obrazem czy utworem literackim, ale jest to pewien określony rezultat. Podkreśla się, że umowa o dzieło to umowa rezultatu.
Co, jeśli wykonawca nieprawidłowo wykonał swoje dzieło?
Na podstawie art. 638 kc do umów o dzieło stosuje się również przepisy dotyczące rękojmi przy sprzedaży. Odpowiedzialność jest wyłączona tylko wtedy, gdy wada dzieła powstała z przyczyny tkwiącej w materiale pochodzącym od zamawiającego, co rzadko się zdarza. Teraz co do uprawnień, jakie przysługują przy wadzie fizycznej rzeczy. Są one zawarte art. 560 kodeksu cywilnego. Tak więc kupujący ma prawo do żądania obniżenia ceny lub odstąpić od umowy, chyba że sprzedawca wymieni rzecz na taką wolną od wad albo usunie wadę. Nie stosuje się jednak tego ograniczenia, gdy rzecz była już naprawiana lub wymieniana, albo też sprzedający nie dopełnił obowiązku wymiany lub usunięcia wady. Oczywiście w wielu wypadkach nie można stosować tych przepisów bezpośrednio w taki sam sposób, jak przy umowie sprzedaży, gdyż dzieło wykonane indywidualnie oraz rzecz sprzedana oczywiście różnią się między sobą.
Czy są jakieś udogodnienia dla konsumentów?
Tak, rzeczywiście stosuje się tutaj również specjalne przepisy dotyczące konkretnie konsumentów. W przypadku zawarcia tak zwanej umowy konsumenckiej, gdy jedna ze stron jest konsumentem, a druga przedsiębiorcą, to istnieje pewne udogodnienie, ułatwienie dla konsumentów. Zgodnie z art. 5562 , gdy wada fizyczna została stwierdzona przed upływem roku od wydania rzeczy sprzedanej, uważa się, że wada lub jej przyczyna tkwiła w rzeczy sprzedanej w chwili przejścia niebezpieczeństw i ciężarów na kupującego/ zamawiającego dzieło (zwykle jest to moment wydania rzeczy). W takiej sytuacji kupujący/ zamawiający dzieło musi jedynie udowodnić, że dzieło wykonane przez drugą stronę, ma wadę. To wykonawca dzieła powinien wówczas udowodnić, że on nie odpowiada za zaistniałą wadę.
Co jeśli wykonawca nie uwzględni reklamacji?
Tak samo jak przy reklamacji zakupionego towaru, tak i w tym przypadku, jeśli strony nie dojdą do porozumienia, wówczas pozostanie jedynie droga sądowa. To, o co będziemy wnosić uzależnione jest od okoliczności danego, konkretnego przypadku, od rodzaju zgłoszonej wady, możliwości dokonania jej naprawy. Mimo że stosuje się tutaj przepisy dotyczące odpowiedzialności za wady przy umowie sprzedaży, to trzeba pamiętać, że stosuje się je odpowiednio, a więc przy zachowaniu specyfiki dotyczącej dzieła. Na przykład przy dziele często trudniej jest odstąpić od umowy, ale za to często sensownym rozwiązaniem jest obniżenie ceny, co wymaga wcześniejszego oświadczenia o obniżeniu ceny lub też zobowiązanie do pokrycia kosztów naprawy przez osobę trzecią, chociażby przy nieudanym remoncie mieszkania.
Pamiętajmy więc, że również w przypadku zawierania umowy o dzieło, osobom, które je zamawiają, przysługują analogiczne uprawnienia jak przy rękojmi za wady rzeczy sprzedanej i warto dochodzić swoich praw.